علت خون دماغ چيست و چطور درمان مي شود؟
بيشتر افراد (حدود 60%) در طول حيات خود يك بار دچار خون ريزي بيني مي شوند. قرار گرفتن بيني در وسط صورت و تعدد رگ هاي خوني نزديك به سطح در آستر بيني شما باعث تحريك شدن براي آسيب ديدگي و خون ريزي شود.
بيني به عنوان يكي از اندام هاي بدن كه حاوي رگ هاي خوني زياد مي باشد، كه در يك موقعيت آسيب پذير بر روي صورت قرار دارد. همين موضوع باعث مي شود، تا در صورت آسيب ديدن، فشار و يا حتي ضربه به صورت مي تواند منجر به ايجاد خونريزي بيني شود. خونريزي از شديد تا خفيف قابل تغير مي باشد. خونريزي بيني زماني اتفاق خواهد مي افتد، كه غشاي بيني از بين رفته و ترك مي خورد. اين حادثه بيشتر در آن دسته از مناطقي كه آب و هواي خشك دارند، مخصوصاً زماني كه هواي داخلي خانه به خاطر سيستم هاي گرمايشي خشك و گرم هستند، رايج تر مي باشد. بعضي اوقات ممكن است، زماني كه مي خواهيد بينيخود را تميز كنيد، دچار خونريزي بيني شويد.
خونريزي بيني در كودكان بين 2 تا 10 سال، بزرگسالان بين 50 تا 80 سال شايع تر مي باشد. ممكن است، اين اتفاق براي برخي از افراد خطرناك باشد، ولي احتمال اين كه نشانه ي يك بيماري باشد، بسيار كم مي باشد. خون دماغ ممكن است، از قسمت جلويي بيني و يا قسمت عقبي بيني اتفاق بيفتد.
انواع خونريزي از بيني
-
خون دماغ قدامي
اين نوع از خون ريزي از بخش پايين بيني در سپتوم آغاز مي شود. رگ هاي كوچك و مويرگ هاي اين ناحيه شكننده مي باشد، و به راحتي خونريزي مي كنند. خون دماغ قدامي به عنوان رايج ترين نوع خونريزي مي باشد، كه معمولا جدي نيست. اين نوع از خونريزي بيشتر در كودكان مشاهده مي شود.
-
خون دماغ خلفي
خون دماغ خلفي در قسمت عميق و داخلي بيني ايجاد مي‌شود. رگ‌هاي بزرگ در پشت بيني در نزديكي گلو درگير شده و خونريزي شديدي را ايجاد مي كند. زماني كه اين نوع از خون ريزي رخ مي دهد، بايد آن را جدي تر گرفت، حتي ممكن است، احتياج به مراقبت هاي پزشكي داشته باشد. اين نوع از خون ريزي بيشتر در بزرگسالان مشاهده مي شود.
عوامل تأثيرگذاري كه باعث خونريزي مكرر بيني مي شود؟
-
گرفتن بيني
افرادي كه آلرژي داريد، و اين آلرژي باعث خارش بيني شما مي شود، اين خارش و به دنبال آن گرفتن بيني خود مي تواند به صورت آگاهانه يا ناخودآگاه باعث خون دماغ شدن شما شود.
-
فين كردن
در صورتي كه به صورت مداوم و يا با سختي بيني خود را تخليه مي كنيد. زماني كه اين اتفاق مي افتد، فشار وارده مي تواند به رگ هاي خوني داخلي بيني آسيب وارده كرده و باعث پارگي آن ها شود.
-
اختلال در لخته شدن
بعضي از افراد ممكن است، به صورت وراثتي داراي بيماري هاي مختلفي مانند هموفيلي و تلانژكتازي باشند. اين نوع از بيماري ها ممكن است، باعث خونريزي بيني شود. خون اين دسته از افراد كه در لخته شدن مشكل داشته و در صورت خونريزي اين عمل ادامه پيدا خواهد كرد.
-
انواع داروها
در صورتي كه از داروهايي كه رقيق كننده‌ي خون هستند، (آسپرين، كلوپيدوگرل يا وارفارين) استفاده مي كنيد، زماني كه دچار خون ريزي مي شويد، بند آمدن آن براي شما مشكل خواهد بود. حتي در برخي از مواقع ممكن است، با وارد كردن كوچك ترين ضربه اي دچار خون دماغ و سردرد شوند. مصرف داروهاي آنتي هيستامين و ساير داروهاي آلرژي، سرماخوردگي و داروهايي كه براي مشكلات سينوسي مي باشد، مي توانند با خشك كردن غشا بيني باعث خونريزي شوند.
-
داروهاي موضعي بيني
در صورتي كه در بيشتر مواقع از اسپري هاي بيني استفاده مي كنيد، نوك اسپري با تحريك بيني شما مي تواند منجر به خونريزي شود.
-
مكمل هاي غذايي
بعضي از مكمل هاي غذايي مي توانند خون شما را رقيق كرده، و متوقف كردن خونريزي بيني شما را سخت تر كند. اين نوع از مكمل هاي غذايي مي تواند شامل:
- زنجبيل
- گل مينا
- سير
- جينسينگ
- ويتامين E
باشد. از ديگر دلايلي كه ممكن است، باعث خون ريزي بيني شود، شامل:
- گير كردن جسم خارجي در بيني
- محرك هاي شيميايي
- واكنش آلرژيك
- آسيب به بيني
- عطسه ي مداوم
- عفونت تنفسي
- جراحي هاي زيبايي
- تومور
- استفاده از مواد مخدر
چه افرادي دچار خونريزي بيني مي شوند؟
هر فردي ممكن است، دچار خونريزي بيني شود. اين اتفاق براي هر فردي حداقل يكبار اتفاق مي افتد. آن دسته از افرادي كه بيشتر در معرض خون ريزي بيني قرار مي گيرند، شامل:
-
كودكان بين 2 تا 10 سال
عواملي كه باعث خون ريزي در كودكان مي شود، شامل هواي خشك، سرماخوردگي، آلرژي، فرو بردن انگشت يا اشياء به بيني مي باشد.
-
بزرگسالان بين 45 تا 65 سال
افرادي كه در دوره ي ميان سالي خود به سر مي برند، ممكن است، لخته شدن خون آن ها بيشتر طول بكشد. هم چنين اين گونه افراد ممكن است، از داروهاي رقيق كننده خون، داروهاي فشار خون بالا، تصلب شرايين و يا اختلالات خونريزي استفاده كنند.
-
زنان حامله
رگ هاي خوني در بيني بانواني كه باردار هستند، در دوران بارداري منبسط مي شوند، كه فشار بيشتري بر رگ هاي خوني ظريف در پوشش داخلي بيني وارد مي كند.
- افرادي كه از داروهاي رقيق كننده خون (آسپرين و يا وارفارين) استفاده مي كنند.
- افرادي كه داراي اختلالات لخته شدن خون هستند، (بيماران هموفيلي يا بيماري فون ويلبراند)
علائم خون دماغ
براي بعضي از افراد ممكن است، خون دماغ شدن مشكل بزرگي محسوب شود، ولي در بيشتر مواقع نشان دهنده ي مشكل جدي اي نمي باشد، و علامت خاصي همراه با آن ديده نمي شود. علائمي مانند خشكي، سوزش درون بيني، حساسيت دائمي كه با مصرف داروهاي ضد‌حساسيت همراه است، ممكن است، منجر به خونريزي بيني شوند، كه در اكثر مواقع جدي نيستند. در صورتي كه خونريزي طولاني باشد، و يا بعد از سردرد ضربان دار، يا به همراه مزه خون در دهان يا تپش قلب، خستگي و گيجي باشد، بايد جدي گرفته شوند، حتي نسبت به ويزيت پزشك در منزل اقدام كنيد، و يا به مراكز درماني مراجعه كنيد.
دلايل خون دماغ
خونريزي بيني در بيشتر مواقع به صورت ناگهاني اتفاق مي افتد، و دليل خاصي براي اين موضوع وجود ندارد. دلايلي كه ممكن است، باعث خون ريزي شود، شامل:
- آب و هواي خشك كه باعث مي شود، بيني شما خشك شود.
- تميز كردن بيني به صورت خشن
- تخليه مكرر بيني
- آسيب به بيني
- آلرژي
- عفونت سينوس ها
- سرماخوردگي و سينوزيت كه مي تواند منجر به عطسه، سرفه و خالي كردن مكرر بيني مي شوند.
- آسيب به بيني يا صورت
- رينيت آلرژيك و غير آلرژيك
- داروهاي رقيق كننده خون
- كوكائين و ديگر مواد مخدر كه از راه بيني استنشاق مي شوند.
- محرك هاي شيميايي (مواد شوينده)
- در ارتفاعات بالا منجر به كمبود اكسيژن و خشكي هوا مي شود.
- انحراف بيني
- استفاده مكرر از اسپري بيني
- مصرف الكل
- اختلالات خونريزي مانند هموفيلي يا لوسمي
- فشارخون بالا
- آترواسكلروز
- جراحي صورت و بيني
- تومور بيني
- پوليپ بيني
- سرطان خون
- بارداري
-
اختلالات انعقادي
يكي ديگر از عواملي كه ممكن است، باعث خون ريزي بيني شود، در اثر اختلالات انعقادي مي باشد. اين مورد بسيار نادر مي باشد. زماني كه خون دماغ شما متوقف نمي شود، و يا از لثه هايتان يا هنگامي كه زخم هاي كوچكي برمي‌داريد، خونريزي زيادي داشته باشيد، بهتر است، اين موضوع را با پزشك در ميان بگذاريد. اختلالات انعقادي خونريزي دهنده مي توانند جدي باشند، چون كه پلاكت هاي خون كه به تشكيل لخته كمك مي كنند، ممكن است، تعدادشان كم شده باشد، يا عملكرد نداشته باشند.
-
تلانژكتازي هموراژيك ارثي
ممكن است، علت خون ريزي بيني در افراد علت ژنتيكي داشته باشد، شرايط نادري كه تلانژكتازي هموراژيك ارثي ناميده مي شود، و عروق خوني را تحت تاثير قرار مي دهد. نشانه ي اصلي آن خونريزي مكرر بيني مي باشد، كه بدون علت آغاز و به مرور زمان بدتر خواهد شد. در صورتي كه دچار HHT باشيد، ممكن است نيمه شب از خواب بيدار شويد، و متكاي شما غرق خون باشد، و ممكن است لكه هاي قرمز روي صورت و دست هايتان ايجاد شود.
علت خون دماغ شدن در بزرگسالان
زماني كه خون ريزي بيني براي كودكان اتفاق مي افتد، قابل كنترل مي باشد، ولي براي آن دسته از افرادي كه سن آن ها بيشتر از 50 سال مي باشند، ممكن است، پرفشاري خون باعث خونريزي از بيني شود. اين اتفاق ممكن است، به خاطر پارگي عروق بيني ايجاد مي شود.
خون دماغ شدن و كرونا
به هيچ عنوان نمي توان گفت خون ريزي بيني يكي از علائم ابتلا به كرونا باشد، ولي با توجه به آبريزش بيني و مصرف بعضي داروها براي كنترل اين ويروس در فرد مبتلا ممكن است، خونريزي بيني يكي از عوارض آن باشد.
علت خون دماغ شدن در خواب بزرگسالان
علت خون دماغ شدن در خواب مانند خون دماغ شدن در طول روز است. اين اتفاق ممكن است، به خاطر خشكي هوا، سرماخوردگي، آلرژي يا عفونت دستگاه تنفسي فوقاني ايجاد شود. مورد ديگري كه ممكن است، سبب خونريزي در شب شود، خوابيدن به پهلو است. در اين حالت به حفره هاي بيني فشار وارد مي شود.
خون دماغ شدن در خواب خطرناك است؟
در بيشتر موارد خونريزي بيني خطرناك نمي باشد، و نيازي نيست، نگران اين موضوع باشيد. اما در برخي از مواقع ممكن است، نشان دهنده ي يك بيماري باشد، كه در اين مواقع بهتر است، توسط پزشك بررسي شود. اگر به طور مكرر خون دماغ مي شويد، حتماً به پزشك مراجعه كنيد. بعضي از خونريزي ها نيز از پشت بيني آغاز و رگ هاي بزرگ را درگير مي كنند. اين نوع خونريزي شديد مي باشد، و حتي ممكن است خطرناك باشد. اگر خونريزي بعد از يك آسيب ايجاد شود، و پس از 20 دقيقه فشار دادن آن متوقف نشود، حتماً به مراكز درماني مراجعه كنيد. در ادامه به برخي از سوالاتي كه ممكن است، در اين مورد براي شما پيش بياييد، پاسخ خواهيم داد.
-
خون دماغ شدن مكرر خطرناك است؟
اگر خون ريزي بيني شما براي مدن زمان طولاني اي اتفاق مي افتد، حتماً بايد اين موضوع را با پزشك معالج در ميان بگذاريد، تا از نظر بيماري هاي زمينه اي بررسي شويد. در برخي از مواقع ممكن است، دليل اين مشكل فشارخون بالا و يا اختلال لخته شدن خون باشد. خون دماغ شدن در مدت زمان طولاني مي تواند منجر به كم خوني شود، و به همين دليل بايد براي درمان آن اقدام كنيد.
-
خونريزي بيني پس از ضربه به سر خطرناك است؟
در صورتي كه افراد به خاطر ضربه به سر و يا هر آسيب ديگري دچار خونريزي مي شوند، احتمالاً دليل اين موضوع خونريزي رگ هاي بزرگ در پشت بيني مي باشد، كه حتماً بايد به اين موضوع توجه شود. اين نوع از خونريزي شديد مي باشد، و با درمان هاي خانگي رفع نخواهد شد.
-
خون ريزي بيني پس از واكسن كرونا خطرناك است؟
آن دسته از افرادي كه واكسن كرونا را دريافت كرده اند، خونريزي از قسمت هاي مختلف بدن مانند بيني، پوست يا لثه گزارش شده است. از بين واكسن هاي مختلف واكسن آسترازنكا بيش از ديگر انواع واكسن اين عارضه را ايجاد كرده است.
علت خون دماغ شدن ناگهاني
زماني كه به صورت ناگهاني دچار خونريزي مي شويد، معمولاً مشكل جدي اي وجود ندارد، و به دليل خشكي هوا يا سرماخوردگي و مشكلات سينوسي ايجاد مي شود. زندگي در آب و هواي خشك و استفاده از سيستم گرمايش مركزي سبب خشكي بيني و پاره شدن مويرگ ها مي شود. زماني كه سرما مي خوريد، بهتر است، از آنتي هيستامين و داروهاي ضد احتقان استفاده كنيد، تا احتمال خونريزي كمتر شود.
علت خون دماغ شدن صبحگاهي
يكي از دلايلي كه ممكن است، باعث خونريزي بيني در صبح شود، آلرژي است. علائم آلرژي در بعضي از افراد صبحگاه بيشتر مي شود. در اين شرايط بيني خارش پيدا مي كند، و به خاطر خاراندن آن به رگ هاي خوني آسيب وارد مي شود. ممكن است، به خاطر گرفتگي بيني مكررا به آن فشار وارد كند، و رگ ها پاره شوند.
درمان خون دماغ
حالا ممكن است، اين سوال براي شما پيش بيايد، كه زماني كه دچار خون ريزي بيني شديد، چيكار بايد بكنيد، تا اين اتفاق متوقف شود. در ادامه به اين سوال شما پاسخ مي دهيم.
- زماني كه دچار خونريزي از بيني شديد، آرام بمانيد. چون در صورت عصبي شدن ممكن است، باعث شود، كه خونريزي بيشتر شود.
- در اين مواقع حتماً بايستيد.
- هنگامي كه دچار خون ريزي از ناحيه ي بيني شديد، سرتان را در وضعيتي بالاتر از قلب تان نگه داريد. كمي به جلو خم شويد.
- حفرات بيني خود را با فشار بسته نگه داريد. از انگشت شست و اشاره براي بسته نگه داشتن حفرات بيني براي 5 تا 10 دقيقه استفاده كنيد، در اين حالت با دهان تنفس كنيد.
- زماني كه خون دماغ بند آمد، بيني را به هيچ عنوان دست كاري نكنيد، و يا با فشار تخليه نكنيد. چون ممكن است، باعث شود، بيني شما مجددا خونريزي كند.
- اگر خونريزي مجدد تكرار شد، بيني را تخليه كنيد، تا لخته هاي خون خارج شوند.
درمان پزشكي خون دماغ
درمان هاي پزشكي كه براي رفع اين مشكل انجام مي شود، شامل:
-
پانسمان بيني
در برخي از مواقع پزشك يك گاز اسفنج مخصوص بيني يا لاتكس بادي را وارد بيني مي كند، تا به محل خونريزي فشار وارد شود. معمولا اين گاز يا اسفنج بايد 24 تا 48 ساعت در بيني بماند. سپس توسط پزشك خارج مي شود.
-
سوزاندن
براي انجام اين كار اول بي حس كننده در سوراخ بيني اسپري مي شود، و بعد از آن با يك ماده شيميايي (نيترات نقره) يا انرژي گرمايي (كوتر الكتريكي) رگ هاي خوني در حال خونريزي بسته مي شوند.
-
درمان دارويي
در صورتي كه از داروهاي رقيق كننده خون استفاده مي كنيد، ممكن است، پزشك مصرف آن ها را كاهش دهد، يا متوقف كند. ممكن است براي كنترل فشارخون داروهايي تجويز شود.
-
برداشتن جسم خارجي
در برخي از مواقع ممكن است، يك جسم خارجي دليل خونريزي شود.
-
ترميم شكستگي بيني يا اصلاح انحراف تيغه بيني
جلوگيري از خون دماغ
براي اين كه بتوانيد از خون ريزي در ناحيه ي بيني جلوگيري كنيد، بهتر است، اقدامات زير را انجام دهيد.
-
هر روز دو تا سه بار از اسپري بيني نمكي استفاده كنيد، تا با انجام اين كار مجراي بيني مرطوب شود. مي توانيد اين قطره را از داروخانه بخريد، و يا آن را در خانه درست كنيد.
- هنگام خواب بهتر است، از دستگاه مرطوب كننده هوا استفاده كنيد، تا هواي اتاق مرطوب شود.
- پخش كردن ژل يا پمادهاي مخصوص بيني با گوش پاك كن در بيني
- زماني كه مي خواهيد، بيني خود را تميز كنيد، به از فين كردن شديداً خودداري كنيد.
- با دهان باز عطسه كنيد، و سعي نكنيد، آن را مهار كنيد.
- انگشت خود را داخل بيني نكنيد.
- سيگار را ترك كنيد، چون سيگار بيني را خشك كرده، و آن را تحريك مي‌كند.
چه مواقعي براي درمان خون دماغ بايد به پزشك مراجعه كنيم؟
- زماني كه خونريزي بيني شما بدون اين كه قطع شود، به مدت 20 دقيقه طول بكشد، ممكن است، نشان دهنده ي اختلالات انعقادي خونريزي دهنده مانند هموفيلي يا مصرف داروهاي رقيق كننده خون باشد. اين كه چه ميزان خونريزي براي بدن شما قابل قبول است، به ميزان سلامتي بدن شما بستگي دارد. زماني كه خون از بيني شما فوران مي كند، اگر مبتلا به آنمي يا هموفيلي هستيد، يا داروهاي رقيق‌كننده خون استفاده مي كنيد، از دست دادن زياد خون يك نگراني اساسي است. اگر علائمي همانند خستگي، احساس سرگيجه يا سبكي سر، رنگ پريدگي، تپش قلب يا درد قفسه سينه را تجربه كنيد، نشانه ي كم خوني است، و حتماً بايد به دكتر داخلي مراجعه كنيد.
- زماني كه خونريزي شما به خاطر فشار خون بالا باشد، خونريزي بيني ناگهاني اتفاق مي افتد. اگر سابقه ي فشار خون بالا داريد، يا اگر خون دماغ با سردرد ضربان دار يا گيجي همراه باشد، حتما به پزشك مراجعه كنيد.
- اگر در هنگام خونريزي بيني طعم خون احساس مي كنيد، احتمال بيشتري دارد، كه دچار خونريزي خلف بيني شده باشيد. اين نوع خونريزي جدي تر مي باشد، و با فشار دادن حفرات بيني متوقف نمي شوند. از آن جايي كه ممكن است، عروق خوني اصلي درگير شده باشند، لازم است كه به اورژانس مراجعه كنيد.
- زماني كه خونريزي سريع داشته باشيد، و يا مقدار زيادي خون از دست داده ايد.
- دچار مشكل در تنفس خود شده ايد.
- به دليل بلعيدن مقدار زيادي خون استفراغ كنيد.
درمان خون دماغ با رژيم غذايي
-
پتاسيم جهت تنظيم رطوبت بدن بسيار مهم مي باشد. به همين خاطر بهتر است، از غذاهاي كه منبع سرشار از پتاسيم هستند، مانند موز، آووكادو و گوجه فرنگي استفاده كنيد.
-
ويتامين C جهت تقويت عروق خوني مخصوصاً افرادي كه داخل بيني هستند، بسيار اهميت دارد. از غذاهاي حاوي اين ويتامين مي توان به سبزيجات برگ سبز، فلفل، كلم بروكلي، انواع توت ها و مركبات اشاره كرد.
- كمبود ويتامين K يكي از دلايلي مي باشد، كه مي تواند موجب خونريزي بيش از حد شود. سبزيجات داراي برگ تيره، پياز و خيار سرشار از ويتامين K مي باشند.
- بهتر است، از يك برنامه ي غذايي متعادل كه شامل كربوهيدرات هاي پيچيده مانند گندم سياه، پروتئين هاي مفيد مانند اسفناج، كرفس، سويا، عسل و تخمه آفتاب گردان را نيز مصرف كنيد.
- از مصرف نوشيدني هاي كافئين دار، غذاهاي روغني و ادويه دار اجتناب كنيد.
برچسب: علت خون دماغ شدن در خواب بزرگسالان،